191 ülkenin değerlendirildiği ‘Çocukluk Obezitesi Atlası’na göre; yaşları 5-19 arasında değişen obez çocukların sayısı 2020 yılında 158 milyona, 2025’te 206 milyona ve 2030’da 254 milyona ulaşacak!
Global ölçekteki ilk ‘Çocukluk Obezitesi Atlası’ geçtiğimiz günlerde yayınlandı. Dünya Sağlık Örgütü ve UNICEF tarafından desteklenen, Dünya Obezite Federasyonu tarafından hazırlanan atlas, obezitenin sadece yetişkinler değil, çocuklar için de büyük bir tehdit olduğunu ortaya koydu. 191 ülkeden, farklı yaş gruplarındaki çocukların durumunu değerlendiren çalışma, önümüzdeki ay gerçekleşecek Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda masaya yatırılacak.
Rapor; bebek, okul çağı ve ergen olarak üç grupta incelenen çocukların durumunu gözler önüne sererken; Dünya Sağlık Örgütü’nün ‘9 Küresel Hedefi’ içinde yer alan ‘obeziteyi durdurun’ önerisine karşı ülkelerin ortaya koydukları çalışmalar da incelendi.
Dünya Sağlık Örgütü, bundan beş yıl önce global düzeyde daha sağlıklı bir dünyada yaşamak için ‘2025 yılına kadar ulaşılması hedeflenen 9 küresel hedef’ belirledi. Bu hedefte obezite, kalp-damar hastalıkları, sigara bağımlılığı, fiziksel aktivite, tuz ve alkol kullanımı, kalp krizi ve felç, kan basıncı ile ilaca erişim konularına dikkat çekildi. Yetkililere uyarı yazıları gönderen DSÖ, her ülkenin ‘Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar (BOH) Küresel Eylem Planı’nı hazırlanmasını istedi. Bu uyarıda obezite için şu tavsiyelerde bulunuldu: Diyabet ve obezitedeki artış durdurulmalı. Özellikle ABD ve Avrupa ülkelerinde kontrol edilemeyen obezite için daha önemli projelere yer verilmeli.
Rakamlar katlanarak büyüyor
Çocukluk Obezitesi Atlası, obezite hedefinin tutturulması için şu ana kadar çok daha fazla bir şey yapılmadığını gösterdi! Rapora göre, eğer hiçbir önlem alınmaz ve obezitenin önünü geçilmezse, rakamlar hızla yükselmeye devam edecek. 2030 yılında sayısı 150 milyona ulaşması beklenen obez bebek, okul çağı çocuğu ve ergenlerin sayısının 250 milyonu geçmesi bekleniyor. Şu anki tahminler doğrultusunda; 2020 yılında 5-19 yaşları arasında bulunan obez çocukların sayısı 158 milyona, 2025’te 206 milyona ve 2030’da 254 milyona ulaşacak.
Türkiye’de durum ne?
2030 yılında bir milyondan fazla okul çağı ve ergen obez çocuğa sahip olacak ülkelerin listesinde ilk 10 sırada Çin, Hindistan, Amerika Birleşik Devletleri, Endonezya, Brezilya, Mısır, Meksika, Nijerya, Pakistan ve Güney Afrika yer alıyor. Türkiye, bu listede 13’üncü sırada bulunuyor. Ülkemizde 2030 yılında 5-19 yaşları arasındaki çocukların 3 milyon 389 bin 941’inin obez olması bekleniyor.
2030 yılı ülkelere göre obez çocuk sayısı (5-19 yaş arası)
- Çin: 61.987.920
- Hindistan: 27.481.141
- Amerika Birleşik Devletleri: 16.986.603
- Endonezya: 9.076.416
- Brezilya: 7.664.422
- Mısır: 6.818.532
- Meksika: 6.550.276
- Nijerya: 6.020.182
- Pakistan: 5.412.457
- Güney Afrika: 4.146.329
- Bangladeş: 3.555.050
- Irak: 3.477.305
- Türkiye: 3.389.941
Ülkelerin karnelerinde neler var?
‘Çocukluk Obezitesi Atlası’, araştırmaya katılan 191 ülkenin DSÖ’nün ‘obeziteyi durdurun’ hedefine ulaşamayacağını da gösterdi. Örgüt, ülkelerin çocuk gıdalarına dair politikaları olup olmadığına, fiziksel aktivitenin artırılmasına yönelik projeler yürütüp yürütmediklerine ve sağlıksız beslenme oranlarının azaltılmasına dair yaptıklarına bakarak skor değerlendirmesinde bulundu.
Buna göre Afganistan, Bangladeş, Çin, Hindistan, İtalya ve Yunanistan’ın 2025 hedefine ulaşma şansları yüzde 0 oranında! Türkiye’nin şansı ise yüzde 2… Karnesi en yüksek ülke yüzde 44 oranıyla Japonya. Onu Belçika (yüzde 42), Danimarka ve İngiltere (yüzde 39), Portekiz (yüzde 26), Finlandiya (yüzde 24), Avustralya ve İsveç (yüzde 23), Fransa (yüzde 21), Norveç (yüzde 19), Almanya (Yüzde 18), ABD (yüzde 17), Kanada ve İsviçre (yüzde 16) takip ediyor.
Rakamlar geleceğimiz hakkında neler söylüyor?
Rakamlar bize gelecekte obez sayısının hem çocuklar hem de yetişkinler açısından artacağını gösteriyor. Beslenme ve davranış biçimlerimizi değiştirmediğimiz sürece giderek daha da obez bir toplum haline geleceğiz.
Çocuklarımızı nasıl koruyabiliriz?
Çocuklarımızı iki şekilde koruyabiliriz. Birincisi, evde sağlıklı beslenme alışkanlıkları oluşturmak ve dışarıda yemek yeme faaliyetlerini en aza indirmek. İkincisi ise ders programlarına beden eğitimi gibi hareket etmeye yönelik aktiviteler eklemek.
Obezitenin önlenmesinde küresel bir çözüm gerekiyor mu?
Küresel adımlar atmak için hükümetlerin devreye girmesi gerekiyor ancak genel anlamda ne yapılacağı ortada: Fast food tarzı gıda ve içecekleri mümkün olduğunca sınırlamak. Dünya Sağlık Örgütü ve UNICEF ile ortak politikalar yürütüp, insanları uyarmak.
Ülkemiz adına neler yapabiliriz?
Belediyelerden başlamak kaydıyla, sosyal programlar, sempozyumlar ve hafta sonu etkinlikleri düzenlenebilir. Yaşadığımız çevrede daha fazla yürüme ve spor alanları yaratılabilir. Sağlıklı beslenmeyle ilgili sürekli uyarılar yapılabilir. Obez hastaların tedavisini, toplu olarak yönetmek için sivil toplum kuruluşlarıyla programlar oluşturulabilir. Mesela sağlık kampları kurulabilir ve bu hastalar yönlendirilebilir.