Bireyin yaşam ve beslenme alışkanlıklarını değiştiren obezite cerrahisi öncesinde hem vücudu yeni sürece hazırlamak hem de operasyonun olası komplikasyonlarını önlemek amacıyla uyulması gereken bazı kurallar var. Bunlardan en önemlisi, kalori kısıtlaması yapmanıza yardımcı olacak ‘ameliyat diyeti’.
Hayatlarının büyük kısmını rejim yaparak geçiren obezite hastaları için ‘diyet’ kelimesi kulağa pek hoş gelmeyebilir. Ancak genelde ameliyattan iki hafta öncesinde başlanması tavsiye edilen bu diyetin amacı ve içeriği farklıdır. Önünüzdeki sağlıklı yaşamın bir provası olarak da kabul edebilirsiniz. Bazı hastalar, ‘Nasıl olsa ameliyata gireceğim’ düşüncesiyle daha fazla miktarda yemek tüketmek eğiliminde olabilir. Bu durumdan kaçınmak için bir beslenme uzmanından destek almak önemlidir.
Kişiden kişiye değişiklik göstermekle birlikte, diyetiniz genelde günde 100 gram karbonhidrat alacağınız şekilde tasarlanmaktadır. Yağ oranı açısında fakir, protein bakımından zengindir. Enerji değeri ise günlük 800-1000 kcal arasındadır. Karbonhidrat ve proteinin yanı sıra sebze, meyve ve süt grubundaki ürünlerin de bu diyette yer alması gerekmektedir. Protein, kas dokusunu desteklemeye ve korumaya yardımcı olmaktadır. Bu, vücudunuzun yakıt için kas yerine yağ yakmasına olanak sağlamaktadır.
Karaciğer yağlanması kaçınılmazdır
Vücut Kitle İndeksi (VKİ) 35-40 kg’ı geçtiğinde karaciğer, depoladığı fazla yağ ve şeker nedeniyle büyümektedir. Karaciğer yağlanması, obezite hastalarının hemen hepsinde belli derecelerde bulunmaktadır. Uygulayacağınız diyet, karaciğerin hem küçülmesini hem de mideye baskı yapmasını önleyecektir. Obezite hastalarında karın içi yağlanma da artmıştır. Bu durum, hasta ve cerrah açısından çeşitli avantajlar sunan laparaskopik müdahaleyi zorlaştırabilmektedir. Ameliyat diyeti ile karaciğer daha sağlıklı hale gelmekte, kilo kaybı yaşanmakta ve hastada obezite nedeniyle ortaya çıkan yandaş hastalıkların kontrol altına alınması sağlamaktadır. Diyabet, hipertansiyon ve yüksek kolesterol gibi yandaş hastalıklar, ameliyatı riske sokabilmektedir.
Gelin şimdi, 5 maddede neden obezite ameliyatı öncesinde diyet yapmanız gerektiğine daha detaylı bakalım:
1- Kilo kaybetmek: Çoğu hasta iki haftalık süreçte ortalama 10-15 kilo verebilmektir. Ameliyattan önce ne kadar çok kilo verirseniz, o kadar iyidir. Erkek hastalar genellikle kadınlardan daha fazla kilo vermektedir çünkü kas, vücudun kalori yakma makinesidir. Erkekler, kadınlardan daha fazla kas kütlesine sahiptir.
2- Kas kütlesini korumak: Hızlı kilo kaybı sırasında hızlı kas kaybı da kaçınılmaz hale gelebilmektedir. Bu sebeple operasyon öncesi diyetin en önemli ayağını protein alımı oluşturmaktadır. Beslenme uzmanınız size özel hazırlayacağı beslenme programında ne kadar protein almanız gerektiğini söyleyecektir.
3- Karaciğerin boyutunu küçültmek: Siz kilo aldıkça karaciğeriniz de büyümekte ve yağlanmaktadır. Mide karaciğerin altında bulunmaktadır ve aşırı derecede büyümüşse cerrah mideye ulaşmakta zorlanabilmektedir.
4- Zihinsel farkındalık yaratmak: Ameliyattan önce sıvı diyet yapmak, ameliyattan sonra size ne yiyeceğinizi öğretecektir. Farkındalık yaratacak bu süreç, operasyonun ardından kilonuzu korumanıza yardımcı olacaktır. Bariatrik cerrahi hastalarının yaklaşık yüzde 25’i, kilolarının bir kısmını veya tamamını geri kazanacaktır. Zihinsel farkındalığınız eksikse, disiplin veya öz denetim konusunda sorun yaşabilirsiniz.
5- Uyum sağlamak: Vücudunuzun şekerli gıdalar istemesinin ana nedeni, bu tehlikeli besini sürekli ona vermenizdir. Karbonhidratı kestiğinizde, duyduğunuz istek de zamanla kaybolmaktadır.
İnsanlar, yeni süreçlere uyum sağlamak konusunda gerçekten başarılıdır.
Obezite cerrahisi öncesinde uygulanan diyet, aynı zamanda operasyon sırasında ‘temiz bir mide’ye de olanak sağlamaktadır. Midede kalan katı yiyecek parçaları komplikasyon riskini artıracaktır. Midenizdeki bakteri sayısını da artırarak enfeksiyona yol açabilmektedir.
Bu önerilere dikkat edin
- Tam yağlı süt ürünleri, et ve kızarmış yiyecekler dahil olmak üzere doymuş yağları hayatınızdan çıkarmaya çalışın.
- Şeker, makarna, patates ve ekmek gibi karbonhidrat bakımından zengin gıdaları tercih etmeyin.
- Gün boyunca tüketeceğiniz yiyecek ve içecekleri öğünlere eşit olarak dağıtın.
- Her gün en az 2 litre su için. Süt, meyve suyu, çay ve kahve gibi sıvıların su yerine geçmediğini unutmayın. Kalori hesabı yaparken, su dışındaki sıvıları da hesaba katın.
- Alkol ve sigaradan kaçının.
- Günlük vitamin ve mineral destekleri alın.
- Mutlaka hareket edin.